Dotacje dla wspólnot i spółdzielni mieszkaniowych

W bieżącej perspektywie Unii Europejskiej, a raczej już w tylko w perspektywie najbliższych lat 2017–2020, wciąż spodziewamy się dotacji na mieszkalnictwo przede wszystkim dla wspólnot mieszkaniowych, spółdzielni, a także samorządów.

O środ­ki bez­zwrot­ne mogą ubie­gać pod­mio­ty zain­te­re­so­wa­ne rewi­ta­li­za­cją lub efek­tyw­no­ścią ener­ge­tycz­ną wie­lo­ro­dzin­nych budyn­ków mieszkaniowych.

Dota­cje na miesz­kal­nic­two prze­wi­dzia­no w ramach regio­nal­nych pro­gra­mów ope­ra­cyj­nych we wszyst­kich woje­wódz­twach, a tak­że ramach Pro­gra­mu Ope­ra­cyj­ne­go Infra­struk­tu­ra i Śro­do­wi­sko na lata 2014–2020.

Nie­któ­re nabo­ry mam już za sobą, ale spo­dzie­wa­my się powtó­rek, a wie­le kon­kur­sów poja­wi się po raz pierw­szy w naj­bliż­szym czasie.

Z końcem października zamknięto nabór w ramach POIŚ Poddziałanie 1.3.2. Wspieranie efektywności energetycznej w sektorze mieszkaniowym.

Wspar­cie jest tu dedy­ko­wa­ne pro­jek­tom inwe­sty­cyj­nym doty­czą­cym głę­bo­kiej kom­plek­so­wej moder­ni­za­cji ener­ge­tycz­nej wie­lo­ro­dzin­nych budyn­ków miesz­ka­nio­wych obej­mu­ją­cej takie ele­men­ty jak:

• ocie­ple­nie prze­gród zewnętrz­nych obiek­tu, w tym ścian zewnętrz­nych, pod­łóg, dachów i stro­po­da­chów, wymia­na okien, drzwi zewnętrznych;
• wymia­na oświe­tle­nia na ener­go­osz­częd­ne (w czę­ściach wspól­nych budynków);
• prze­bu­do­wa sys­te­mów grzew­czych lub pod­łą­cze­nie bar­dziej efek­tyw­ne­go ener­ge­tycz­nie i eko­lo­gicz­nie źró­dła ciepła;
• instalacja/​przebudowa sys­te­mów chło­dzą­cych, w tym rów­nież z zasto­so­wa­niem OZE;
• budo­wa lub prze­bu­do­wa sys­te­mów wen­ty­la­cji i klimatyzacji;
• zasto­so­wa­nie auto­ma­ty­ki pogodowej;
• zasto­so­wa­nie sys­te­mów zarzą­dza­nia ener­gią w budynku;
• budo­wa lub prze­bu­do­wa wewnętrz­nych insta­la­cji odbior­czych oraz likwi­da­cja dotych­cza­so­wych nie­efek­tyw­nych źró­deł ciepła;
• insta­la­cja mikro­ko­ge­ne­ra­cji lub mikro­tri­ge­ne­ra­cji na potrze­by własne;
• insta­la­cja OZE w moder­ni­zo­wa­nych ener­ge­tycz­nie budyn­kach, jeśli to wyni­ka z prze­pro­wa­dzo­ne­go audy­tu energetycznego;
• opra­co­wa­nie pro­jek­tów moder­ni­za­cji ener­ge­tycz­nej sta­no­wią­cych ele­ment pro­jek­tu inwestycyjnego;
• insta­la­cja indy­wi­du­al­nych licz­ni­ków cie­pła, chło­du oraz cie­płej wody użytkowej;
• moder­ni­za­cja insta­la­cji wewnętrz­nych ogrze­wa­nia i cie­płej wody użytkowej;
• insta­la­cja zawo­rów pod­pio­no­wych i termostatów,
• two­rze­nie zie­lo­nych dachów i „żyją­cych, zie­lo­nych ścian;
• prze­pro­wa­dze­nie audy­tów ener­ge­tycz­nych jako ele­men­tu pro­jek­tu inwe­sty­cyj­ne­go.

Mak­sy­mal­na inten­syw­ność wspar­cia: nie wię­cej niż 85%

Mazowiecka Jednostka Wdrażania Programów Unijnych  w kwietniu 2017 roku ogłosi nabór do Działanie 4.1 Odnawialne źródła energii (OZE) – link do dokumentacji pierwszego naboru 

 (typ pro­jek­tów: 1)

Rodza­je projektów:

• Infra­struk­tu­ra do pro­duk­cji i dys­try­bu­cji ener­gii ze źró­deł odnawialnych.

Wspar­ciem zosta­ną obję­te pro­jek­ty pole­ga­ją­ce na budo­wie, roz­bu­do­wie oraz prze­bu­do­wie infra­struk­tu­ry mają­ce na celu pro­duk­cję ener­gii elek­trycz­nej i/​lub cieplnej.

W szcze­gól­no­ści inwe­sty­cje w budowę/​przebudowę:

• instalacji/​jednostek wytwór­czych ener­gii elektrycznej/​ ciepl­nej przy wyko­rzy­sta­niu ener­gii wia­tru, słoń­ca (foto­wol­ta­ika, kolek­to­ry sło­necz­ne), bio­ma­sy, bio­ga­zu, geo­ter­mii, pomp cie­pła oraz wody (wraz z ewen­tu­al­nym pod­łą­cze­niem do sie­ci dystrybucyjnej/​przesyłowej);
• insta­la­cji do pro­duk­cji bio­kom­po­nen­tów i bio­pa­liw II i III generacji.

Ener­gia elek­trycz­na i ciepl­na może być wytwa­rza­na na wła­sne potrze­by, jak rów­nież z moż­li­wo­ścią sprze­da­ży do sie­ci (pro­su­ment). W przy­pad­ku tego rodza­ju pro­jek­tów dofi­nan­so­wa­nie będzie mogło obej­mo­wać rów­nież przy­łą­cza jed­no­stek wytwa­rza­nia ener­gii elek­trycz­nej i ciepl­nej ze źró­deł odna­wial­nych do naj­bliż­szej ist­nie­ją­cej sie­ci i sta­no­wić inte­gral­ną część pro­jek­tu, nie­zbęd­ną dla osią­gnię­cia celów tego pro­jek­tu. W tym kon­tek­ście przy­łą­cze, rozu­mia­ne jest jako odci­nek sie­ci łączą­cy jednostkę/​jednostki wytwa­rza­nia ener­gii z punk­tem, w któ­rym nastę­pu­je roz­gra­ni­cze­nie wła­sno­ści sie­ci mię­dzy wła­ści­cie­lem jed­nost­ki wytwór­czej i ope­ra­to­rem sieci.

• Sie­ci dys­try­bu­cyj­ne śred­nich i niskich napięć – Budo­wa oraz moder­ni­za­cja sie­ci ener­gii elek­trycz­nej umoż­li­wia­ją­cych przy­łą­cza­nie jed­no­stek OZE

• budo­wa lub prze­bu­do­wa sie­ci skut­ku­ją­cej zwięk­sze­niem prze­pu­sto­wo­ści infra­struk­tu­ry elek­tro­ener­ge­tycz­nej oraz umoż­li­wia­ją­cych przy­łą­cza­nie jed­no­stek wytwa­rza­nia ener­gii elek­trycz­nej ze źró­deł odna­wial­nych do Kra­jo­we­go Sys­te­mu Elek­tro­ener­ge­tycz­ne­go. Pro­jek­ty będą reali­zo­wa­ne przez OSD (ope­ra­to­rów sys­te­mu dys­try­bu­cyj­ne­go) i doty­czyć będą sie­ci dys­try­bu­cyj­nej śred­nie­go i niskie­go napię­cia poni­żej 110 kV.

W odnie­sie­niu do przed­się­wzięć wspie­ra­nych w ramach ww. dzia­łań zasto­so­wa­nie będą mieć nastę­pu­ją­ce zasady:

• Przy wybo­rze pro­jek­tów do dofi­nan­so­wa­nia będą bra­ne pod uwa­gę mię­dzy inny­mi aspek­ty loka­li­za­cji inwe­sty­cji wzglę­dem obsza­rów Natu­ra 2000 (w szcze­gól­no­ści obsza­rów spe­cjal­nej ochro­ny pta­ków) oraz szla­ków migra­cyj­nych zwie­rząt. Klu­czo­we w ramach oce­ny pro­jek­tów doty­czą­cych wytwa­rza­nia ener­gii z OZE będzie kry­te­rium efek­tyw­no­ści kosz­to­wej oraz osią­gnię­tych rezul­ta­tów wpi­su­ją­cych się w cele prio­ry­te­tu inwestycyjnego.
• Jed­nym z czyn­ni­ków bra­nych pod uwa­gę przy wybo­rze inwe­sty­cji do wspar­cia będzie kon­cep­cja opła­cal­no­ści, czy­li naj­lep­sze­go sto­sun­ku wiel­ko­ści środ­ków unij­nych prze­zna­czo­nych na uzy­ska­nie np. 1MWh ener­gii lub 1MW mocy zain­sta­lo­wa­nej wyni­ka­ją­cych z budo­wy danej insta­la­cji. Poza tym o wspar­ciu takich pro­jek­tów decy­do­wać będą tak­że inne osią­ga­ne rezul­ta­ty w sto­sun­ku do pla­no­wa­nych nakła­dów finan­so­wych (np. wiel­kość reduk­cji CO2).
• Pod uwa­gę będą bra­ne rów­nież dzia­ła­nia mają­ce na celu zwięk­sze­nie świa­do­mość oby­wa­te­li w zakre­sie ener­gii odna­wial­nej jako ele­ment lub uzu­peł­nie­nie pro­jek­tu inwestycyjnego.
• W przy­pad­ku reali­za­cji pro­jek­tów parasolowych24, w celu zapew­nie­nia efek­tyw­ne­go wdra­ża­nia bene­fi­cjen­tem przy­zna­wa­nej pomo­cy będą m. in jed­nost­ki samo­rzą­du tery­to­rial­ne­go, a odbior­ca­mi koń­co­wy­mi pro­jek­tu będą m.in. gospo­dar­stwa domo­we, oso­by praw­ne itd.
• Pre­fe­ren­cję uzy­ska­ją pro­jek­ty two­rzą­ce „zie­lo­ne’’ miej­sca pra­cy, a tak­że pro­jek­ty ukie­run­ko­wa­ne na wspie­ra­nie obsza­rów gospo­dar­czych o naj­więk­szym poten­cja­le rozwoju/​inteligentnych spe­cja­li­za­cji regio­nu. Pre­fe­ren­cję uzy­ska­ją rów­nież pro­jek­ty reali­zo­wa­ne w part­ner­stwie będą­ce efek­tem trwa­łej współ­pra­cy oraz akcep­ta­cji spo­łecz­nej za pośred­nic­twem orga­ni­za­cji poza­rzą­do­wych, Lokal­nej Gru­py Dzia­ła­nia (LGD).

Dodat­ko­we informacje:

Wspar­ciem obję­te będą urzą­dze­nia bądź insta­la­cje do pro­duk­cji ener­gii elek­trycz­nej lub ciepl­nej, któ­rych łącz­na mak­sy­mal­na moc zain­sta­lo­wa­na nie będzie prze­kra­cza­ła nastę­pu­ją­cych limitów:

- ener­gia wod­na – do 5 MWe,

- ener­gia wia­tru – do 5 MWe,

- ener­gia sło­necz­na – do 2 MWe/​MWt,

- ener­gia geo­ter­mal­na – do 2 MWt/​ MWe,

- ener­gia bio­ga­zu – do 1 MWe,

- ener­gia bio­ma­sy – do 5 MWt/​MWe,

Dodat­ko­we wyma­ga­nia w zakre­sie pro­jek­tów pole­ga­ją­cych na zasto­so­wa­niu biomasy:

W przy­pad­ku pozy­ski­wa­nia ener­gii z bio­ma­sy, wspie­ra­ne będą w szcze­gól­no­ści insta­la­cje o naj­wyż­szej wydaj­no­ści spa­la­nia z uwzględ­nie­niem sys­te­mów umoż­li­wia­ją­cych kon­tro­lę emi­sji zanie­czysz­czeń wpro­wa­dza­nych do powie­trza. Przed­mio­to­we inwe­sty­cje powin­ny wpi­sy­wać się w woje­wódz­kie pla­ny ochro­ny powie­trza i uwzględ­niać wymo­gi dyrek­ty­wy 2008/50 / WE w spra­wie jako­ści powie­trza i czyst­sze­go powie­trza dla Europy.

Dodat­ko­we wyma­ga­nia w zakre­sie pro­jek­tów pole­ga­ją­cych na zasto­so­wa­niu ener­gii wodnej:

Ponad­to inwe­sty­cje w zakre­sie ener­ge­ty­ki wod­nej doty­czyć będą wyłącz­nie moder­ni­za­cji ist­nie­ją­cych obiek­tów (wypo­sa­żo­nych w hydro­elek­trow­nie), moder­ni­za­cji budow­li pię­trzą­cych, a tak­że budo­wy nowych jed­no­stek wytwór­czych. Z moż­li­wo­ści uzy­ska­nia dofi­nan­so­wa­nia wyłą­czo­ne są inwe­sty­cje z zakre­su wzno­sze­nia nowych budow­li piętrzących.

Zasto­so­wa­nie mają warun­ki doty­czą­ce pro­jek­tów mogą­cych mieć wpływ na stan wód, któ­re szcze­gó­ło­wo zosta­ły opi­sa­ne w Dzia­ła­niu 5.1. Współ­fi­nan­so­wa­ne będą tyl­ko pro­jek­ty nie­ma­ją­ce nega­tyw­ne­go wpły­wu na stan lub poten­cjał jed­no­li­tych czę­ści wód, któ­re znaj­du­ją się na listach nr 1 będą­cych załącz­ni­ka­mi do Master­pla­nów dla dorze­czy Odry i Wisły. Współ­fi­nan­so­wa­nie pro­jek­tów, któ­re mają zna­czą­cy wpływ na stan lub poten­cjał jed­no­li­tych czę­ści wód i może być zre­ali­zo­wa­ne tyl­ko po speł­nie­niu warun­ków okre­ślo­nych w arty­ku­le 4.7 RDW, znaj­du­ją­cych się na listach nr 2 będą­cych załącz­ni­ka­mi do Master­pla­nów dla dorze­czy Odry i Wisły, nie będzie dozwo­lo­ne do cza­su przed­sta­wie­nia wystar­cza­ją­cych dowo­dów na speł­nie­nie warun­ków okre­ślo­nych w arty­ku­le 4.7 RDW w dru­gim cyklu Pla­nów Gospo­da­ro­wa­nia Woda­mi na Obsza­rach Dorze­czy (PGWD). Wypeł­nie­nie warun­ku będzie uza­leż­nio­ne od potwier­dze­nia zgod­no­ści z RDW dru­gie­go cyklu PGWD przez KE.

Poziom dofi­nan­so­wa­nia: 80%.

W ramach mazowieckiego RPO należy także mieć na uwadze planowany nabór do działania 4.2 Efektywność energetyczna.

Ter­mi­ny nabo­rów wnio­sków:

marzec 2017r. (Budo­wa lub prze­bu­do­wa jed­no­stek wytwa­rza­nia ener­gii elek­trycz­nej i cie­pła w kogeneracji)

Typy pro­jek­tów:

2. Ter­mo­mo­der­ni­za­cja wie­lo­ro­dzin­nych budyn­ków mieszkalnych

W ramach dzia­ła­nia wspie­ra­ne będą inwe­sty­cje z zakre­su popra­wy efek­tyw­no­ści ener­ge­tycz­nej wie­lo­ro­dzin­nych budyn­ków miesz­kal­nych w szcze­gól­no­ści pro­mu­jąc jej kom­plek­so­wy wymiar tj. głę­bo­ką moder­ni­za­cję ener­ge­tycz­ną, w tym z moż­li­wo­ścią wymia­ny źró­deł cie­pła oraz moż­li­wo­ścią zasto­so­wa­nia odna­wial­nych źró­deł ener­gii (jako ele­ment projektu).

W ramach moder­ni­za­cji ener­ge­tycz­nej wspar­cie będzie skie­ro­wa­ne na bar­dzo sze­ro­ki zakres prac, w tym m.in.:

• ocie­ple­nie obiek­tu: prze­gród zewnętrz­nych obiek­tu, w tym ścian zewnętrz­nych, pod­łóg, dachów i stro­po­da­chów wymia­na okien, drzwi zewnętrznych;
• wymia­na oświe­tle­nia na energooszczędne;
• prze­bu­do­wę sys­te­mów grzew­czych (wraz z wymia­ną źró­dła ciepła33 na bar­dziej efek­tyw­ne ener­ge­tycz­nie i eko­lo­gicz­ne lub pod­łą­cze­nie do sie­ci ciepłowniczej/​chłodniczej) 34;
• instalacja/​przebudowa sys­te­mów chło­dzą­cych, w tym rów­nież z zasto­so­wa­niem OZE;
• budo­wa i prze­bu­do­wa sys­te­mów wen­ty­la­cji i kli­ma­ty­za­cji wraz z rekuperacją;
• zasto­so­wa­nie auto­ma­ty­ki pogodowej;
• zasto­so­wa­nie sys­te­mów zarzą­dza­nia ener­gią w budynku;
• insta­la­cja mikro­ko­ge­ne­ra­cji lub mikro­tri­ge­ne­ra­cji na potrze­by własne;
• insta­la­cja OZE w moder­ni­zo­wa­nych ener­ge­tycz­nie budynkach;
• insta­la­cja indy­wi­du­al­nych licz­ni­ków cie­pła, chło­du oraz cie­płej wody użytkowej;
• insta­la­cja zawo­rów pod­pio­no­wych i termostatów.

Przez budy­nek miesz­kal­ny nale­ży rozu­mieć budy­nek prze­zna­czo­ny na cele miesz­kal­ne zaję­ty przez loka­le mieszkalne.

Pro­jek­ty tego typu wspie­ra­ne będą głów­nie za pośred­nic­twem instru­men­tów finansowych.

W odnie­sie­niu do przed­się­wzięć wspie­ra­nych w ramach ww. dzia­ła­nia zasto­so­wa­nie będą mieć nastę­pu­ją­ce zasady:

• W przy­pad­ku inwe­sty­cji doty­czą­cych źró­deł cie­pła wspar­cie powin­no być uwa­run­ko­wa­ne zwięk­sze­niem efek­tyw­no­ści ener­ge­tycz­nej i ogra­ni­cze­niem zapo­trze­bo­wa­nia na ener­gię w budyn­ku, w któ­rym wyko­rzy­sty­wa­na będzie ener­gia ze wspie­ra­ne­go urządzenia
• Przy wybo­rze pro­jek­tów do dofi­nan­so­wa­nia będą bra­ne pod uwa­gę mię­dzy inny­mi aspek­ty doty­czą­ce efek­tyw­no­ści kosz­to­wej pro­jek­tu. Poza tym o wspar­ciu takich pro­jek­tów decy­do­wać będą tak­że inne osią­ga­ne rezul­ta­ty w sto­sun­ku do pla­no­wa­nych nakła­dów finan­so­wych (np. wiel­kość reduk­cji CO2 i PM 10).
• Pre­fe­ro­wa­na będzie reali­za­cja pro­jek­tów zwięk­sza­ją­cych efek­tyw­ność ener­ge­tycz­ną powy­żej 60%.
• Prio­ry­te­to­wo będą wspie­ra­ne pro­jek­ty wyko­rzy­stu­ją­ce odna­wial­ne źró­dła energii.
• Pre­fe­ro­wa­ne będą inwe­sty­cje reali­zo­wa­ne w opar­ciu o przy­go­to­wa­ne pla­ny gospo­dar­ki niskoemisyjnej.
• Pre­fe­ren­cję uzy­ska­ją pro­jek­ty wyni­ka­ją­ce ze Stra­te­gii OMW oraz reali­zo­wa­ne w for­mu­le ESCO35
• Pre­fe­ro­wa­ne będą pro­jek­ty zgod­ne z pro­gra­mem rewi­ta­li­za­cji obo­wią­zu­ją­cym na obsza­rze na któ­rym reali­zo­wa­ny jest pro­jekt. Pro­gram rewi­ta­li­za­cji musi znaj­do­wać się w Wyka­zie pro­gra­mów rewi­ta­li­za­cji woje­wódz­twa mazowieckiego.

3. Wyso­ko­spraw­na Kogeneracja:

• budo­wa, roz­bu­do­wa jed­no­stek wytwa­rza­nia ener­gii elek­trycz­nej i cie­pła w wyso­ko­spraw­nej koge­ne­ra­cji w tym rów­nież z OZE,
• prze­bu­do­wa jed­no­stek wytwa­rza­nia cie­pła, w wyni­ku któ­rej jed­nost­ki te zosta­ną zastą­pio­ne jed­nost­ka­mi wytwa­rza­nia ener­gii w wyso­ko­spraw­nej kogeneracji,

W ramach powyż­szych pro­jek­tów umoż­li­wia się rów­nież budo­wę przy­łą­czeń do sie­ci ciepłowniczej/​chłodniczej i elek­tro­ener­ge­tycz­nej sta­no­wią­cych ele­ment pro­jek­tu dla jed­no­stek wytwa­rza­ją­cych ener­gię elek­trycz­ną i cie­pła oraz chło­du w skojarzeniu.

W odnie­sie­niu do przed­się­wzięć wspie­ra­nych w ramach ww. dzia­ła­nia zasto­so­wa­nie będą mieć nastę­pu­ją­ce zasady:

• Pre­fe­ro­wa­ne będą inwe­sty­cje reali­zo­wa­ne w opar­ciu o przy­go­to­wa­ne pla­ny gospo­dar­ki niskoemisyjnej.
• Wspar­cie otrzy­ma budo­wa, uza­sad­nio­nych pod wzglę­dem eko­no­micz­nym, nowych insta­la­cji wyso­ko­spraw­nej koge­ne­ra­cji o jak naj­mniej­szej z moż­li­wych emi­sji CO2 oraz innych zanie­czysz­czeń powie­trza (w szcze­gól­no­ści PM10).
• Inwe­sty­cje koge­ne­ra­cyj­ne będą mogły wystę­po­wać w koor­dy­na­cji z moder­ni­za­cją ener­ge­tycz­ną budyn­ków pro­wa­dząc łącz­nie do zmniej­sze­nia zapo­trze­bo­wa­nia na cie­pło i ener­gię elek­trycz­ną oraz chłód.
• Wspar­cie powin­no być uwa­run­ko­wa­ne wyko­na­niem inwe­sty­cji zwięk­sza­ją­cych efek­tyw­ność ener­ge­tycz­ną i ogra­ni­cza­ją­cych zapo­trze­bo­wa­nie na ener­gię w budyn­ku, w któ­rym wyko­rzy­sty­wa­na będzie ener­gia ze wspie­ra­ne­go urządzenia.
• Pre­fe­ren­cję uzy­ska­ją pro­jek­ty wyni­ka­ją­ce ze Stra­te­gii OMW.

Typy bene­fi­cjen­tów:

• JST, ich związ­ki i stowarzyszenia;
• jed­nost­ki orga­ni­za­cyj­ne JST posia­da­ją­ce oso­bo­wość prawną;
• jed­nost­ki sek­to­ra finan­sów publicz­nych posia­da­ją­ce oso­bo­wość prawną;
• przed­się­bior­stwa (doty­czy tyl­ko 3. Typu pro­jek­tu: Wyso­ko­spraw­na Kogeneracja);
• zakła­dy opie­ki zdro­wot­nej i pod­mio­ty lecz­ni­cze dzia­ła­ją­ce w publicz­nym sys­te­mie ochro­ny zdro­wia – zakon­trak­to­wa­ne z NFZ;
• insty­tu­cje kultury;
• uczelnie/​szkoły wyższe;
• spół­dziel­nie miesz­ka­nio­we, wspól­no­ty miesz­ka­nio­we, TBS‑y;
• kościo­ły i związ­ki wyzna­nio­we oraz oso­by praw­ne kościo­łów i związ­ków wyznaniowych;
• orga­ni­za­cje pozarządowe;
• PGL Lasy Pań­stwo­we i jego jed­nost­ki organizacyjne.
• pod­miot, któ­ry wdra­ża instru­men­ty finansowe.

Mak­sy­mal­na inten­syw­ność wspar­cia: 80%

Okres kwa­li­fi­ko­wal­no­ści kosz­tów: od 1.01.2014r. (dla pro­jek­tów nie obję­tych pomo­cą publiczną)

Dodat­ko­we informacje:

• Pro­jek­ty z zakre­su głę­bo­kiej, kom­plek­so­wej moder­ni­za­cji ener­ge­tycz­nej zwięk­sza­ją­ce efek­tyw­ność ener­ge­tycz­ną poni­żej 25% nie będą kwa­li­fi­ko­wa­ły się do dofinansowania.
• Dodat­ko­we wyma­ga­nia w zakre­sie pro­jek­tów pole­ga­ją­cych na zasto­so­wa­niu wyso­ko­spraw­nej kogeneracji:
• Dopusz­czal­na moc insta­la­cji reali­za­cji pro­jek­tów do 1 MWe.
• W przy­pad­ku nowych insta­la­cji powin­no zostać osią­gnię­te co naj­mniej 10% uzy­sku efek­tyw­no­ści ener­ge­tycz­nej w porów­na­niu do roz­dzie­lo­nej pro­duk­cji ener­gii ciepl­nej i elek­trycz­nej przy zasto­so­wa­niu naj­lep­szych dostęp­nych tech­no­lo­gii. Ponad­to wszel­ka prze­bu­do­wa ist­nie­ją­cych insta­la­cji na wyso­ko­spraw­ną koge­ne­ra­cję musi skut­ko­wać reduk­cją CO2 o co naj­mniej 30% w porów­na­niu do ist­nie­ją­cych instalacji.
• Dopusz­czo­na jest pomoc inwe­sty­cyj­na dla wyso­ko­spraw­nych insta­la­cji spa­la­ją­cych pali­wa kopal­ne pod warun­kiem, że te insta­la­cje nie zastę­pu­ją urzą­dzeń o niskiej emi­sji, a inne alter­na­tyw­ne roz­wią­za­nia były­by mniej efek­tyw­ne i bar­dziej emisyjne.

Osobną kategoria są projekty rewitalizacyjne. Na Mazowszu właśnie trwa nabór, a kolejny jest planowany do Działanie 6.2 Rewitalizacja obszarów zmarginalizowanych

 Nabór wniosków:

gru­dzień 2016r. (Roz­wój infra­struk­tu­ry tech­nicz­nej na obsza­rach rewi­ta­li­zo­wa­nych w celu ich akty­wi­za­cji spo­łecz­nej i gospo­dar­cze­go – nabór wnio­sków doty­czą­cych ZIT)

maj 2017 (odno­wa tkan­ki miesz­ka­nio­wej – Nabór ogra­ni­czo­ny do pro­jek­tów rewitalizacyjnych)

Typ pro­jek­tów 6.2.:

1. roz­wój infra­struk­tu­ry tech­nicz­nej na obsza­rach rewi­ta­li­zo­wa­nych w celu ich akty­wi­za­cji spo­łecz­nej i gospo­dar­czej – poni­żej infor­ma­cje o trwa­ją­cym nabo­rze wniosków
2. odno­wa tkan­ki mieszkaniowej

Wspar­ciem zosta­nie obję­ta tkan­ka miesz­ka­nio­wa w zakre­sie czę­ści wspól­nych budyn­ków miesz­kal­nych wie­lo­ro­dzin­nych, jako ele­ment szer­sze­go dzia­ła­nia rewitalizacyjnego.Wsparciu w ramach dzia­ła­nia, co do zasa­dy, nie podlegają:

• inwe­sty­cje pole­ga­ją­ce na budo­wie nowych budynków;
• inwe­sty­cje wykra­cza­ją­ce poza czę­ści wspól­ne budyn­ków wielorodzinnych.

Pre­fe­ro­wa­ne będą:

• pro­jek­ty zapew­nia­ją­ce kompleksowe/​zintegrowane podej­ście, szcze­gól­nie reali­zo­wa­ne w posta­ci wią­zek pro­jek­tów obej­mu­ją­cych EFS;
• pro­jek­ty reali­zo­wa­ne w part­ner­stwie, w szcze­gól­no­ści będą­ce efek­tem trwa­łej współ­pra­cy oraz akcep­ta­cji spo­łecz­nej, w tym za pośred­nic­twem LGD;
• pro­jek­ty wyni­ka­ją­ce ze Stra­te­gii OMW;
• pro­jek­ty obiek­tów kuba­tu­ro­wych lub prze­strze­ni publicz­nych wyła­nia­ne w dro­dze kon­kur­su archi­tek­to­nicz­ne­go, archi­tek­to­nicz­no-urba­ni­stycz­ne­go lub urbanistycznego.

Moż­li­we do reali­za­cji będą wyłącz­nie pro­jek­ty zgod­ne z pro­gra­mem rewi­ta­li­za­cji obo­wią­zu­ją­cym na obsza­rze, na któ­rym reali­zo­wa­ny jest pro­jekt. Pro­gram rewi­ta­li­za­cji musi znaj­do­wać się w Wyka­zie pro­gra­mów rewi­ta­li­za­cji woje­wódz­twa mazowieckiego.

 Trwa­ją­cy nabór wnio­sków: od 31.10.2016 do 05.01.2017r.

Rodza­je pro­jek­tów: roz­wój infra­struk­tu­ry tech­nicz­nej na obsza­rach rewi­ta­li­zo­wa­nych w celu ich akty­wi­za­cji spo­łecz­nej i gospodarczej.

Inter­wen­cja ma na celu zmia­nę spo­so­bu użyt­ko­wa­nia wspól­nych prze­strze­ni miej­skich i wiej­skich (ryn­ków, pla­ców, skwe­rów, tak­że z tere­na­mi zie­lo­ny­mi), wokół któ­rych moż­na kon­cen­tro­wać dzia­łal­ność gospo­dar­czą szcze­gól­nie o cha­rak­te­rze usłu­go­wo-han­dlo­wym, sprze­da­ży pro­duk­tów regio­nal­nych w tra­dy­cyj­ny spo­sób bez­po­śred­nio od pro­du­cen­tów, pozwa­la­ją­cych na popra­wę warun­ków pra­cy i utwo­rze­nie nowych miejsc pra­cy, w tym dosto­so­wa­nych do potrzeb osób nie­peł­no­spraw­nych, oraz miejsc dla przed­się­biorstw społecznych.

Ponad­to zin­te­gro­wa­ne przed­się­wzię­cia pole­ga­ją­ce na reno­wa­cji, rewa­lo­ry­za­cji, moder­ni­za­cji, adap­ta­cji i wypo­sa­że­niu ist­nie­ją­cej zabu­do­wy na cele gospo­dar­cze, spo­łecz­ne, edu­ka­cyj­ne, kul­tu­ro­we, rekre­acyj­ne oraz miesz­kal­ne (ze szcze­gól­nym naci­skiem na popra­wę efek­tyw­no­ści energetycznej).

Warun­kiem ubie­ga­nia się o wspar­cie pro­jek­tów rewi­ta­li­za­cyj­nych w dzia­ła­niu 6.2 w ramach RPO WM 2014–2020 jest ich łącz­ne wyni­ka­nie z aktu­al­nych pro­gra­mów rewi­ta­li­za­cji znaj­du­ją­cych się  w Wyka­zie pro­gra­mów rewi­ta­li­za­cji woje­wódz­twa mazo­wiec­kie­go oraz z pla­nów inwe­sty­cyj­nych dla sub­re­gio­nów obję­tych OSI pro­ble­mo­wy­mi (cie­cha­now­skie­go, ostro­łęc­kie­go, płoc­kie­go, radom­skie­go i sie­dlec­kie­go).

Bene­fi­cjen­ci:

• JST, ich związ­ki i sto­wa­rzy­sze­nia, np. LGD;
• jed­nost­ki orga­ni­za­cyj­ne JST posia­da­ją­ce oso­bo­wość prawną;
• orga­ni­za­cje poza­rzą­do­we, jed­nost­ki orga­ni­za­cyj­ne pomo­cy i inte­gra­cji spo­łecz­nej (jopis);
• kościo­ły i związ­ki wyzna­nio­we oraz oso­by praw­ne kościo­łów i związ­ków wyznaniowych;
• przed­się­bior­stwa, w tym przed­się­bior­stwa społeczne;
• insty­tu­cje kultury;
• spół­dziel­nie i wspól­no­ty mieszkaniowe;
• insty­tu­cje edukacyjne;
• insty­tu­cje ryn­ku pracy;

Dopusz­czal­ne part­ner­stwo ww. podmiotów.

Dodat­ko­we informacje:

• wnio­sko­daw­ca może zło­żyć dowol­ną licz­bę wnio­sków o dofi­nan­so­wa­nie projektu
• inwe­sty­cje w zakre­sie kul­tu­ry w ramach dzia­łań rewi­ta­li­za­cyj­nych mak­sy­mal­nie do 2 mln euro kosz­tów kwalifikowalnych;
• budo­wa i moder­ni­za­cję infra­struk­tu­ry tj. dro­gi, par­kin­gi, cią­gi pie­szo-rowe­ro­we i rowe­ro­we, przej­ścia dla pie­szych jak rów­nież wszel­kie inne pra­ce infra­struk­tu­ral­ne lub zakup wypo­sa­że­nia pozwa­la­ją­cych zwięk­szyć bez­pie­czeń­stwo pie­szych, rowe­rzy­stów lub zwie­rząt, łącz­nie nie prze­kra­cza­ją­ce 40 % war­to­ści wydat­ków kwa­li­fi­ko­wal­nych w pro­jek­cie i sta­no­wią­ce inte­gral­ną część pro­jek­tów rewitalizacyjnych
• w przy­pad­ku reali­za­cji pro­jek­tów z ele­men­ta­mi z zakre­su ter­mo­mo­der­ni­za­cji, co do zasa­dy nie może ona sta­no­wić wię­cej niż 49% war­to­ści projektu,
• w pro­jek­tach kom­plek­so­wej odno­wy tkan­ki miesz­ka­nio­wej, co do zasa­dy pro­jekt może doty­czyć tyl­ko czę­ści wspól­nych budyn­ków wielorodzinnych;
• pro­jek­ty nowych obiek­tów kuba­tu­ro­wych lub prze­strze­ni publicz­nych o war­to­ści prze­kra­cza­ją­cej 10 mln zł, któ­rych reali­za­cja obję­ta jest zakre­sem pro­jek­tu ubie­ga­ją­ce­go się o współ­fi­nan­so­wa­nie w ramach RPO WM 2014–2020, obli­ga­to­ryj­nie wyła­nia­ne w dro­dze kon­kur­su archi­tek­to­nicz­ne­go, archi­tek­to­nicz­no-urba­ni­stycz­ne­go lub urbanistycznego;
• wydat­ki ponie­sio­ne na zakup nie­ru­cho­mo­ści do 10% cał­ko­wi­tych wydat­ków kwa­li­fi­ko­wal­nych pro­jek­tu, przy czym w przy­pad­ku tere­nów poprze­my­sło­wych oraz tere­nów opusz­czo­nych, na któ­rych znaj­du­ją się budyn­ki, limit ten wyno­si 15%,
• na tere­nach wiej­skich rewi­ta­li­za­cja co do zasa­dy powin­na zostać skon­cen­tro­wa­na na zde­gra­do­wa­nych tere­nach poprze­my­sło­wych, poko­le­jo­wych, powoj­sko­wych lub pope­ge­erow­skich przy zało­że­niu, że dzia­ła­nia pro­wa­dzo­ne na tych obsza­rach wpły­ną pozy­tyw­nie na sytu­ację spo­łecz­ną miesz­kań­ców obszaru.

Inten­syw­ność wspar­cia: 80%

Okres kwa­li­fi­ko­wal­no­ści kosz­tów: od 1.01.2014r.

Mak­sy­mal­na kwo­ta dofi­nan­so­wa­nia: 20 mln zł.

Kosz­ty kwalifikowane:

• Pra­ce przy­go­to­waw­cze, w szcze­gól­no­ści: wydat­ki na przy­go­to­wa­nie doku­men­ta­cji pro­jek­tu (wyma­ga­nej pra­wem kra­jo­wym lub wspól­no­to­wym, bądź przez IP) łącz­nie nie prze­kra­cza­ją­ce 5% wydat­ków kwa­li­fi­ko­wal­nych pro­jek­tu, w tym m.in.: przy­go­to­wa­nie pro­jek­tu (prze­pro­wa­dze­nie prac stu­dial­nych, eks­per­tyz, badań geo­lo­gicz­nych, arche­olo­gicz­nych, itp.);

1. przy­go­to­wa­nie doku­men­ta­cji tech­nicz­nej: kon­cep­cja budow­la­na, pro­jekt budow­la­ny, pro­jekt wyko­naw­czy, itp.;
2. przy­go­to­wa­nie stu­dium wykonalności;
3. przy­go­to­wa­nie audy­tu ener­ge­tycz­ne­go oraz audy­tu ex-post;
4. przy­go­to­wa­nie rapor­tu oddzia­ły­wa­nia na środowisko;
5. koszt przy­go­to­wa­nia prze­tar­gu, w tym doku­men­ta­cji przetargowej; 
   • nad­zór inwe­stor­ski, autor­ski, budow­la­ny, archi­tek­to­nicz­ny, kon­ser­wa­tor­ski, arche­olo­gicz­ny, geo­lo­gicz­ny, inny o ile wyma­ga­ny prawem;
   • przy­go­to­wa­nie tere­nu pod inwe­sty­cję (wyłącz­nie jako ele­ment projektu);
   • robo­ty budow­la­ne (w tym mate­ria­ły i robo­ty budowlane);
   • przebudowa/​budowa infra­struk­tu­ry tech­nicz­nej: prze­wo­dów lub urzą­dzeń wodo­cią­go­wych, kana­li­za­cyj­nych, cie­płow­ni­czych, elek­trycz­nych, gazo­wych, tele­ko­mu­ni­ka­cyj­nych lub włó­kien świa­tło­wo­do­wych na potrze­by przebudowy;
   • pra­ce budowlano-montażowe;
   • pra­ce insta­la­cyj­ne (wyłącz­nie jako ele­ment projektu);
   • pra­ce roz­biór­ko­we (wyłącz­nie jako ele­ment projektu);
   • budowę/​przebudowę oświe­tle­nia ulicz­ne­go (wyłącz­nie jako ele­ment projektu);
   • usu­wa­nie barier archi­tek­to­nicz­nych dla osób niepełnosprawnych;
   • prze­pro­wa­dze­nie kon­kur­su archi­tek­to­nicz­ne­go, archi­tek­to­nicz­no-urba­ni­stycz­ne­go lub urbanistycznego;
   • remont, odno­wa, prze­bu­do­wa lub przy­sto­so­wa­nie budyn­ków i infra­struk­tu­ry w czę­ściach prze­zna­czo­nych na cele spo­łecz­ne, kul­tu­ral­ne, edu­ka­cyj­ne, we wspie­ra­nych w pro­jek­cie budynkach;
   • remont, odno­wa, prze­bu­do­wa lub przy­sto­so­wa­nie budyn­ków i infra­struk­tu­ry w czę­ściach prze­zna­czo­nych na cele tury­stycz­ne, spor­to­we, z ochro­ną zdro­wia, rekre­acyj­ne łącz­nie nie prze­kra­cza­ją­ce 25% war­to­ści wydat­ków kwa­li­fi­ko­wal­nych w projekcie;
   • pra­ce restau­ra­cyj­ne na tere­nie ist­nie­ją­cych par­ków, kosz­ty małej archi­tek­tu­ry i zie­le­ni sta­no­wią­ce inte­gral­ną część zago­spo­da­ro­wa­nia tere­nu i reali­zu­ją­cych cele rewi­ta­li­za­cji łącz­nie nie prze­kra­cza­ją­ce 49% war­to­ści wydat­ków kwa­li­fi­ko­wal­nych w projekcie;
   • ter­mo­mo­der­ni­za­cja nie prze­kra­cza­ją­ca 49% war­to­ści wydat­ków kwa­li­fi­ko­wal­nych pro­jek­tu. Do kosz­tów ter­mo­mo­der­ni­za­cji sto­su­je się kata­log wska­za­ny w punk­cie 4.4
   • budo­wa i moder­ni­za­cję infra­struk­tu­ry tj. dro­gi, par­kin­gi, cią­gi pie­szo-rowe­ro­we i rowe­ro­we, przej­ścia dla pie­szych jak rów­nież wszel­kie inne pra­ce infra­struk­tu­ral­ne lub zakup wypo­sa­że­nia pozwa­la­ją­cych zwięk­szyć bez­pie­czeń­stwo pie­szych, rowe­rzy­stów lub zwie­rząt, łącz­nie nie prze­kra­cza­ją­ce 40 % war­to­ści wydat­ków kwa­li­fi­ko­wal­nych w pro­jek­cie i sta­no­wią­ce inte­gral­ną część pro­jek­tów rewitalizacyjnych;
   • wydat­ki ponie­sio­ne na zakup nie­ru­cho­mo­ści do 10% cał­ko­wi­tych wydat­ków kwa­li­fi­ko­wal­nych pro­jek­tu, przy czym w przy­pad­ku tere­nów poprze­my­sło­wych oraz tere­nów opusz­czo­nych, na któ­rych znaj­du­ją się budyn­ki, limit ten wyno­si 15%;
   • kosz­ty racjo­nal­nych usprawnień;
   • inwe­sty­cje w zakre­sie kul­tu­ry w ramach dzia­łań rewi­ta­li­za­cyj­nych mak­sy­mal­nie do 2 mln euro kosz­tów kwalifikowalnych;
   • wydat­ki na dzia­ła­nia infor­ma­cyj­no-pro­mo­cyj­ne zwią­za­ne z reali­za­cją przed­się­wzięć współ­fi­nan­so­wa­nych z fun­du­szy UE nie prze­kra­cza­ją­ce 2% wydat­ków kwa­li­fi­ko­wal­nych dla pro­jek­tów o war­to­ści poni­żej 500 000 PLN lub 1% dla pro­jek­tów o war­to­ści wydat­ków kwa­li­fi­ko­wal­nych powy­żej 500 000 PLN.

Kata­log kosz­tów kwa­li­fi­ko­wal­nych do czę­ści ter­mo­mo­der­ni­za­cyj­nej projektu:

• Ścia­ny, w szcze­gól­no­ści:
  • ścia­ny zewnętrz­ne (sty­ka­ją­ce się z powie­trzem zewnętrz­nym, nie­za­leż­nie od rodza­ju ścia­ny ‑ocie­ple­nie ścian zewnętrznych;
  • ścia­ny wewnętrz­ne pomię­dzy pomiesz­cze­nia­mi ogrze­wa­ny­mi i nie­ogrze­wa­ny­mi, klat­ka­mi scho­do­wy­mi lub korytarzami.
• Stro­py, w szczególności:
  • stro­po­dach – ocie­ple­nie stropodachu;
  • strop pod nie­ogrze­wa­nym pod­da­szem – ocie­ple­nie stro­pu poddasza;
  • strop nad piw­ni­cą – ocie­ple­nie stro­pu nad piwnicą;
  • pod­ło­ga na grun­cie – ocie­ple­nie pod­ło­gi na gruncie.
• Sto­lar­ka okien­na i drzwio­wa, w szczególności:
  • wymia­na okien i drzwi zewnętrz­nych wej­ścio­wych na nowe;
  • moder­ni­za­cja sta­rych okien poprzez spa­so­wa­nie, zastosowanie/​wymianę uszcze­lek i okuć, uszczel­nie­nie drzwi.
• Wen­ty­la­cja, w szczególności:
  • zasto­so­wa­nie wen­ty­la­cji mecha­nicz­nej nawiewnej;
  • zasto­so­wa­nie wen­ty­la­cji mecha­nicz­nej wywiewnej;
  • zasto­so­wa­nie wen­ty­la­cji mecha­nicz­nej nawiewno-wywiewnej;
  • zasto­so­wa­nie wen­ty­la­cji mecha­nicz­nej nawiew­no-wywiew­nej z odzy­skiem ciepła;
  • mon­taż nawiew­ni­ków higrosterowalnych/​automatycznych w oknach i kana­łach wentylacyjnych;
  • mon­taż nawiew­ni­ków ste­ro­wa­nych ręcz­nie oknach i kana­łach wentylacyjnych;
  • zasto­so­wa­nie grun­to­wych wymien­ni­ków ciepła.
• Insta­la­cja cie­płej wody użyt­ko­wej, w szczególności:
  • wymiana/​zastosowanie izo­la­cji rurociągów;
  • wymia­na ruro­cią­gów i izolacji;
  • wypo­sa­że­nie insta­la­cji w cyrkulację;
  • zasto­so­wa­nie ste­ro­wa­nia cza­so­we­go insta­la­cji cyrkulacji;
  • zasto­so­wa­nie arma­tu­ry regu­la­cyj­nej w zakre­sie regu­la­cji hydrau­licz­nej (np. zawo­ry podpionowe);
  • wymiana/​zastosowanie izo­la­cji zasobników;
  • modernizacja/​wymiana węzłów cieplnych;
  • zasto­so­wa­nie perlatorów;
  • zasto­so­wa­nie kryz ogra­ni­cza­ją­cych (reduk­to­rów) przepływu;
  • zasto­so­wa­nie bate­rii jed­no­uchwy­to­wych, ter­mo­sta­tycz­nych, bezdotykowych,
  • zasto­so­wa­nie bate­rii z ogra­ni­czo­nym cza­sem wypływu.
• Insta­la­cja cen­tral­ne­go ogrze­wa­nia, w szczególności:
  • remont kotła;
  • wymia­na sta­re­go kotła na nowy (lub na węzeł ciepl­ny) z zamia­ną rodza­ju paliwa;
  • wymia­na insta­la­cji (ruro­cią­gi i grzejniki);
  • wymiana/​zastosowanie izo­la­cji rurociągów;
  • regu­la­cja hydrauliczna;
  • zasto­so­wa­nie arma­tu­ry regu­la­cyj­nej (zawo­ry regu­la­cyj­ne, zawo­ry pod­pio­no­we itp.);
  • zasto­so­wa­nie ekra­nów zagrzejnikowych;
  • her­me­ty­za­cja insta­la­cji (zawo­ry odpo­wie­trza­ją­ce i prze­po­no­we naczy­nia wzbiorcze);
  • czysz­cze­nie (płu­ka­nie) che­micz­ne instalacji;
  • zasto­so­wa­nie zawo­rów termostatycznych;
  • zasto­so­wa­nie auto­ma­ty­ki pogodowej;
  • zasto­so­wa­nie ste­ro­wa­nia cza­so­we­go pra­cą insta­la­cji (obni­że­nia noc­ne, week­en­do­we itp.);
  • remont i dosto­so­wa­nie pomiesz­czeń węzłów/​kotłowni (okła­dzi­ny cera­micz­ne, malo­wa­nie, wyko­na­nie insta­la­cji kana­li­za­cyj­nych, elek­trycz­nych, wen­ty­la­cyj­nych, prze­ciw­po­ża­ro­wych itp.);
  • nie­zbęd­ne robo­ty budow­la­ne i wykoń­cze­nio­we (szpa­chlo­wa­nie, malo­wa­nie, napra­wy tyn­ków itp.).
• Moder­ni­za­cja kotłow­ni, w szczególności:
  • moder­ni­za­cja (pod­nie­sie­nie spraw­no­ści wytwa­rza­nia) kotłów;
  • wymia­na kotłów ze zamia­ną paliwa; 
    • zasto­so­wa­nie kolek­to­rów słonecznych,
    • zasto­so­wa­nie ogniw foto­wol­ta­icz­nych (sys­te­my PV),
    • zasto­so­wa­nie pomp ciepła,
    • kocioł gazo­wy,
    • kocioł spa­la­ją­cy bio­ma­sę (np. drew­no, pellet),
    • wyko­rzy­sta­nie cie­pła z koge­ne­ra­cji przy sko­ja­rzo­nej pro­duk­cji ener­gii elek­trycz­nej i ciepła;
  • robo­ty budow­la­ne, w tym: 
    • okła­dzi­ny cera­micz­ne i malo­wa­nie pomieszczeń;
    • insta­la­cje elektryczne;
    • insta­la­cje wentylacyjne;
    • insta­la­cje kanalizacyjne;
    • insta­la­cje pożarowe;
    • pla­ce skła­do­we na paliwo;
    • zaple­cze socjal­ne i pomiesz­cze­nia techniczne;
    • nie­zbęd­ny sprzęt załadowczo-wyładowczy;
  • modernizacja/​wymiana insta­la­cji i arma­tu­ry hydraulicznej;
  • insta­la­cje uzdat­nia­nia wody;
  • zastosowanie/​wymiana ukła­dów auto­ma­tycz­ne­go ste­ro­wa­nia pra­cą instalacji;
  • zasto­so­wa­nie obie­gów cyrkulacyjnych.
• Moder­ni­za­cja oświe­tle­nia, w szczególności:
  • wymia­na i mon­taż punk­tów świetlnych;
  • wymia­na i mon­taż tablic rozdzielczych;
  • zasto­so­wa­nie i mon­taż auto­ma­ty­ki sterowniczej;
  • prze­ło­że­nie insta­la­cji elek­trycz­nych (w sytu­acji gdy jest konieczne).
• Zakup oraz mon­taż insta­la­cji i urzą­dzeń do pro­duk­cji ener­gii elek­trycz­nej i ciepl­nej ze źró­deł odna­wial­nych np.: kotły c.o., kolek­to­ry sło­necz­ne, pom­py cie­pła, reku­pe­ra­to­ry, ogni­wa foto­wol­ta­icz­ne i inne urządzenia. 
  • Robo­ty towa­rzy­szą­ce, w szczególności: 
    • wymia­na zewnętrz­nych para­pe­tów okien­nych i obró­bek bla­char­skich w przy­pad­ku wyko­na­nia ocie­ple­nia zewnętrznego;
    • remon­ty bal­ko­nów i log­gii łącz­nie z wyko­na­niem ocie­ple­nia ścian zewnętrznych;
    • prze­ło­że­nie insta­la­cji odgromowych;
    • wykoń­cze­nia (gip­so­wa­nie, tyn­ko­wa­nie) oście­ży w przy­pad­ku wymia­ny okien;
    • napra­wy lokal­nych uszko­dzeń tyn­ków pod­łóg oraz malo­wa­nie – w przy­pad­ku dzia­łań zwią­za­nych z moder­ni­za­cją (wymia­ną) insta­la­cji wewnętrznych;
    • przy­sto­so­wa­nia pomiesz­czeń w przy­pad­ku moder­ni­za­cji kotłow­ni, czy insta­la­cji węzła cieplnego.
  • Pra­ce inwe­sty­cyj­ne i zwią­za­ne z pro­ce­sem inwe­sty­cyj­nym, w szczególności: 
    • przy­go­to­wa­nie tere­nu pod budo­wę, w tym pra­ce geodezyjne;
    • pra­ce ziemne;
    • pra­ce budowlano-montażowe;
    • pra­ce instalacyjne;
    • pra­ce rozbiórkowe;
    • pra­ce zwią­za­ne z przy­wró­ce­niem sta­nu pier­wot­ne­go tere­nu na któ­rym pro­wa­dzo­ne były dzia­ła­nia zwią­za­ne z reali­za­cją projektu;
    • pra­ce wykończeniowe;
    • prze­bu­do­wa infra­struk­tu­ry tech­nicz­nej koli­du­ją­cej z inwestycją;
    • zakup mate­ria­łów nie­zbęd­nych do reali­za­cji projektu;
    • zakup i moder­ni­za­cja sprzę­tu i wypo­sa­że­nia wraz z mon­ta­żem, inte­gral­nie zwią­za­nych z projektem;
    • nad­zór inwe­stor­ski i/​lub autor­ski w zakre­sie pra­wi­dło­wo­ści reali­za­cji inwestycji.

 Za kosz­ty nie­kwa­li­fi­ko­wal­ne uzna­je się:

• budo­wę od pod­staw nowej infrastruktury;
• war­to­ści nie­ma­te­rial­ne i prawne;
• wkład wła­sny wno­szo­ny w for­mie rzeczowej;
• budo­wa, moder­ni­za­cja ogrodzeń;
• wydat­ki naby­cia środ­ków trans­por­tu na potrze­by reali­za­cji projektu;
• wydat­ki na zago­spo­da­ro­wa­nie oto­cze­nia poza gra­ni­ca­mi wska­za­ny­mi w doku­men­cie potwier­dza­ją­cym tytuł praw­ny do nieruchomości;
• wydat­ki pono­szo­ne na prze­pro­wa­dze­nia prac budow­la­no-mon­ta­żo­wych w indy­wi­du­al­nych mieszkaniach;
• kosz­ty zwią­za­ne z zakupem/​modernizacją kotłów grzew­cze opa­la­nych węglem, kok­sem, brykietem;
• mon­taż nowej insta­la­cji odgromowej;
• ocie­ple­nie nowo­bu­do­wa­ne­go budynku;
• wymia­na na ener­go­osz­częd­ne urzą­dzeń rucho­mych w tym sprzęt AGD i RTV;
• wymia­na insta­la­cji elektrycznej;
• wymia­na opraw oświe­tle­nio­wych, w sytu­acji, gdy nie wyni­ka to z koniecz­no­ści zwią­za­nej z wymia­ną oświetlenia;
• kosz­ty pośred­nie, w tym m.in. wydat­ki zwią­za­ne z zarzą­dza­niem pro­jek­tem i jego obsłu­gą, kosz­ty zwią­za­ne z zaan­ga­żo­wa­niem personelu.